دکتر محمد علی روزبهانی دبیر علمی چهارمین جشنواره فیلم دینی اشراق در مصاحبه با ستاد خبری جشنواره، فیلم‌های دینی را شریفترین و هنری‌ترین آثاری دانست که در سینما تولید می‌شود.
ورود طلاب به عرصه تولید فیلم چه تاثیری بر سینما و مخاطب آن دارد؟
سینما مدعی است که مدیا و رسانه است که طیف‌های مختلفی با آن کار می‌کنند و آن روایتی که ما معتقدیم روایت اصلی است، قائدتاً باید بتوانیم آن را با رسانه‌های نوین بیان کنیم. ورود روحانیت به عرصه سینما می تواند سینما را به یک هنر و رسانه‌ای که در خدمت پیام توحیدی است تبدیل کند و در خدمت بشریت قرار بگیرد و سینما کشش چنین کاری را دارد.
در رابطه با گونه و ژانر فیلم دینی توضیح بفرمایید؟ آیا چنین ژانری وجود دارد؟
اگر بخواهیم ژانر را فرم داستان بگوییم نمی شود گفت که ژانر دینی داریم اما اگر موضوع و محتوای فیلم را در نظر بگیریم ما می‌توانیم برخی از آثار را دینی محسوب کنیم چه از لحاظ موضوع و چه از لحاظ تاثیرگذاری و من معتقد نیستم که سینما ذاتاٌ نسبتی با دین نمی تواند داشته باشد. بلکه سینما یک مدیوم است و می شود یک انسان موحد بر هنر سینما غلبه پیدا کند و آن را در راستای محتوای دینی که می‌خواهد اجرا کند مورد بهره برداری قرار دهد.
ورود طلاب در کدام عرصه سینما را مناسب تر می‌دانید؟
ورود به عرصه تولید برای نهادهای دینی مناسب تر است چون تولید چه مستند و چه داستانی زنجیره را درست می‌کند و اگر طلبه یا نهاد دینی وارد عرصه تولید شود به تبع آن طلاب با یک نگرش دینی وارد عرصه‌های دیگر هم می‌شوند آن قدم اول و آن جایی که باید نهادهای دینی در سینما متمرکز شوند عرصه تولید است. دیگر عرصه‌ای که مناسب است، عرصه نقد فیلم است که بسیار تاثیرگذار است.
جشنواره فیلم اشراق چه نقشی می‌تواند در سینما و جذب مخاطب داشته باشد؟
مهمترین کارکرد جشنواره‌ها آن خاصیت تمرکز بخشی و جمع کنندگی است. یعنی یک گروه هم عقیده، هم فکر و همراه در یک رویداد و جشن، افراد را گرد هم می‌آورند و آنها را با هم آشنا می‌کنند و به آنها نیرو می‌دهند که آن راه را با هم بپیمایند و این کار باعث همفکری و هم‌افزایی می‌شود. جشنواره اشراق این پیام را به دیگران می رساند، یک جریان از فیلمسازان به توحید و آرمان های انقلاب، معتقد است و در این عرصه به صورت قدرتمند حضور دارد و کار می کنند. در جشنواره اشراق آثار قابل توجهی از نظر کمی و کیفی حضور دارد و این جشنواره در واقع می‌تواند یک خط و یک راه را استمرار ببخشد.
آثار تولید شده توسط طلاب در این جشنواره در چه سطحی بوده است؟
آثاری که در این جشنواره وجود دارد آثار امیدوار کننده ای بود. آثار فاخر هم در این جشنواره حضور دارد. اما مسئله این است که ما چقدر سرمایه گذاری در حوزه سینمای دینی کرده ایم و انتظار چه آورده ای داریم، ولی آثاری که به جشنواره ارسال شده بیش از توجه و سرمایه گذاری نهادهای فرهنگی است. خود افراد با نیت هایی که داشته اند و با سخت کوشی خودشان کارهای قابل توجه تولید کرده اند و انسان حس می کند بعضی از این هنرمندان اگر یک مقدار حمایت شوند و به آنها فرصت کار بزرگتری داده شود چه بسا بتوانند تاثیرات خیلی زیادی بر سینما و مخاطب داشته باشند.
آیا سینمای دینی، سینمای سفارشی ساز و حکومتی است؟
مسئله این است که تفاوتی که سینما با هنرهای دیگر دارد این است که سینما یک هنر شخصی و فردی نیست که بگوییم این از درون یک هنرمند جوشیده است. شما در سینما با یک صنعت مواجه هستید و وقتی بر روی آن اسم صنعت گذاشته می شود وارد یک اقتصاد می شوید و اینطور نیست که شما با درآمد شخصی به راحتی یک فیلم را بسازید و یا اگر آنقدر صاحب درآمد هستید که می توانید بخشی از آن را برای صنعت سینما بگذارید. حتما در یک گردش اقتصادی حضور دارید و حتما یک اقتصاد سیاسی در پشت فیلم وجود دارد. لذا این اقتصاد سیاسی ممکن است وابسته به جریان سرمایه داری باشد و شاید این جریان سرمایه داری ریشه اش در یک تمدن غربی باشد و از جهت دیگر شاید فیلم مورد حمایت حکومت انقلابی و اسلامی باشد و به این معنا تمام فیلم ها وابسته به اقتصاد سیاسی هستند. اغراق نیست اگر بگوییم فیلم های دینی شریف ترین و هنری ترین آثاری هستند که دارد تولید می شود و از این لحاظ است که بیشترین تعهد یک فیلمساز دینی به آرمان توحید است. لذا این تعهدات آن شخص را از بسیاری از آلودگی‌ها و سفارشات ناحق و.. بر حذر می دارد لذا اگر جایی باشد که آن اثر بر آمده از دل و جان و روح هنرمند است همین سینمای دینی است.
پرداختن به مباحثی همچون فقه هنر و سینما در حوزه های علمیه چه کمکی به تحقق سینمای دینی و سالم‌سازی سینما می کند؟
حتما کمک می‌کند. ما به یک گفتگوی بین اهل علم با اهل سینما نیاز داریم این گفتگوها و این رفت آمد بین دو گروه علما و هنرمندان دغدغه مند منجر به این می شود بسیاری از موانع و بسیاری از مشکلات فیلمسازان، زدوده شود. از طرف دیگر بعضی از دریافت ها از موضوع سینما و هنر و به اینکه به یک درک درستی در فقه برسیم به سمت خوبی هدایت می شود.
به نظر شما رهبر معظم انقلاب چه تبیینی از هنر و سینمای دینی داشته اند و چه رهنمودهایی ارائه کردند؟
رهبر انقلاب دیدارهای زیادی با اهل سینما و هنر داشته اند حتی با افرادی که اعتقادی به انقلاب و دین ندارند و این نشان می دهد که حضرت آقا با یک نگاه بسیط به این هنر توجه نشان می دهد و اگر بخواهیم در یک جمله توجه حضرت آقا را به سینما بگوییم و درک کنیم این است که نگاه ایشان به مقوله هنر و سینما یک نگاه تمدنی است یعنی جمهوری اسلامی ایران می تواند برای دنیا یک ره‌آورد داشته باشد و سینما و عرصه هنر می تواند یکی از جاهایی باشد که این کار را انجام دهد.
پیشنهاد شما در رابطه با جشنواره فیلم دینی اشراق چیست؟
جشنواره یکی از حلقه های زنجیره حمایت از فیلمساز است و البته حلقه بسیار تاثیرگذاری است اما احتیاج به این داریم که برخی نهادهای تولید کننده فیلم بیایند و پشتیبانی کنند و چهره هایی که در این جشنواره خودشان را نشان می دهند و آثارشان به عنوان آثار برگزیده انتخاب می شود را حمایت کنند و برگزیدگان را یه سمت کارهای جدی تر هدایت کنند. نکته بعد ایجاد دبیرخانه دائمی برای جشنوار ه است که می تواند در زمان های مختلف از این فیلمسازان چه در بحث کارگاهی و چه در بحث همفکری و چه در بحث جلب حمایت‌ها پشتیبانی کند.